به گزارش ایسنا و به نقل از کانادا نیوز مدیا، "آرش کمیلی"(Arash Komeili)، دانشمند ایرانی "دانشگاه کالیفرنیا، برکلی"(UC Berkeley) در پژوهش جدید خود دریافته است که شاید برخی از باکتری‌های آبزی بتوانند به ابداع روش‌های جدیدی برای استخراج فلزات منجر شوند که به منظور ارزش تجاری آنها یا پاکسازی محیط زیست صورت می‌گیرد.
در مقاله کمیلی آمده است: باکتری‌های مورد بررسی در این پژوهش می‌توانند به جذب آهن محلول از محیط پر از آب اطراف خود بپردازند و آن را در ساختارهای خاصی موسوم به "مگنتوزوم"(Magnetosome) ذخیره کنند. سپس، باکتری‌ها از ویژگی مغناطیسی این ساختارها استفاده می‌کنند تا به نواحی کم‌اکسیژن نزدیک به میدان مغناطیسی زمین بروند.
بررسی‌های کمیلی نشان می‌دهند که ۲۰ تا ۳۰ ژن در انتقال آهن، تبدیل آن به مگنتیت و ساختارهای مگنتوزوم نقش دارند. هر مگنتوزوم، تا ۲۰ کریستال مگنتیت ایجاد می‌کند که یک زنجیره را شکل می‌دهند. این زنجیره، مانند یک سوزن قطب‌نما عمل می‌کند و به باکتری‌ها جهت می‌دهد.
حدود ۳۰ نوع باکتری وجود دارد که مگنتوزوم را شامل می‌شوند اما برخی از آنها، توانایی ذخیره آهن را نیز دارند.
کمیلی در این باره گفت: من در ابتدا فکر می‌کردم که باکتری‌های مورد نظر، تنها مراحل ابتدایی این فرآیند را انجام می‌دهند اما باکتری‌ها به شگفتی بزرگی تبدیل شدند. نوع دوم، آهن را نیز در بر دارند اما آهن آنها به مگنتیت تبدیل نمی‌شود. آهن اصلا ربطی به مسیریابی ندارد و فرآیند ذخیره‌سازی احتمالا برای پیشگیری از کمبود آهن صورت می‌گیرد.
شگفتی دیگری که کمیلی و گروهش با آن روبرو شدند، این بود که تنها سه تا شش ژن در انتقال آهن و ذخیره آن در ساختارهای موسوم به "فروزوم"(Ferrosome) نقش دارند که آنها را به یک سیستم ساده‌تر از مگنتوزوم‌ها تبدیل می‌کند. کمیلی و گروهش تصمیم گرفتند تا برای انتقال و ذخیره فروزوم‌ها، این ژن‌ها را دستکاری کنند.
کمیلی ادامه داد: ما باید بتوانیم اندازه و تعداد فروزوم‌ها را در سلول تنظیم کنیم و به اصلاح باکتری بپردازیم. بدین ترتیب فروزوم‌ها در همه زمان‌هایی که مگنتوزوم‌ها ساخته می‌شوند، حاضر هستند. شاید اصلاح این ژن‌ها برای انتقال فلز فروزوم‌ها و هنگام بیان آنها، به ما امکان دهد تا بر فلزات جدیدی مانند طلا، مس و منگنز تمرکز کنیم.
کمیلی اضافه کرد: شاید کنترل ژنتیکی، به ابداع روشی برای استخراج فلزات خاص منجر شود. توانایی تمرکز بر فلزات متفاوت می‌تواند برای ارزیابی عناصر ارزشمند یا پاکسازی آب آلوده از فلزات سمی به کار برود. این کار به پژوهش بیشتری در آزمایشگاه نیاز خواهد داشت اما می‌تواند در نهایت عملی باشد.
منبع: ایسنا