مریم قوامی تاکید میکند ترس از مدرسه در کودکان کلاس اول یک تجربه طبیعی است، اما والدین می‌توانند با مهارتهای درست والدگری، این مرحله را برای کودک قابل مدیریت و حتی لذت‌بخش کنند.
ورود به مدرسه و شروع کلاس اول یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی کودکان است. در این دوره، کودکان با محیط جدید، قوانین مدرسه، فعالیت‌های گروهی و مسئولیت‌های تحصیلی آشنا می‌شوند. بسیاری از کودکان با اشتیاق وارد مدرسه می‌شوند، اما برخی دیگر دچار ترس از مدرسه یا اضطراب جدایی می‌شوند که می‌تواند با گریه، دل‌درد، بی‌حوصلگی و امتناع از رفتن به مدرسه همراه باشد.
به گزارش میگنا اگر این شرایط به موقع مدیریت نشود، می‌تواند بر پیشرفت تحصیلی، اعتماد به نفس و رشد اجتماعی کودک تأثیر منفی بگذارد.
مریم قوامی تاکید میکند ترس از مدرسه در کودکان کلاس اول یک تجربه طبیعی است، اما والدین می‌توانند با مهارتهای درست والدگری، این مرحله را برای کودک قابل مدیریت و حتی لذت‌بخش کنند. والدگری مؤثر، حمایت عاطفی، روتین منظم و همکاری با مدرسه می‌تواند به کاهش اضطراب کودک کمک کند و تجربه‌ای مثبت از مدرسه برای او ایجاد کند.
علائم و نشانه‌های ترس از مدرسه
ترس از مدرسه ممکن است به شکل‌های جسمی، عاطفی و رفتاری بروز کند. کودکانی که دچار ترس از مدرسه هستند، ممکن است دچار دل‌درد، سردرد، تهوع و خستگی شوند. همچنین ممکن است بی‌حوصلگی، گریه، بی‌قراری و چسبیدن بیش از حد به والدین نشان دهند. از نظر عاطفی، کودک ممکن است اضطراب شدید، ترس و تحریک‌پذیری داشته باشد و حتی شب‌ها یا صبح روز مدرسه با بی‌خوابی و بی‌اشتهایی مواجه شود.
شناخت این علائم برای والدین بسیار مهم است، زیرا می‌تواند به شناسایی راهکارهای مؤثر برای کاهش ترس و اضطراب کودک کمک کند. تشخیص به موقع ترس از مدرسه و توجه به نشانه‌های اولیه، کلید جلوگیری از مشکلات طولانی‌مدت تحصیلی و اجتماعی است.
نقش والدین در کاهش ترس از مدرسه
والدین نقش بسیار مهمی در پیشگیری و مدیریت ترس از مدرسه دارند. ایجاد محیط امن و حمایتگر در خانه باعث می‌شود کودک با آرامش بیشتری به مدرسه برود. یکی از مهم‌ترین مهارتهای والدینی در این زمینه، همدلی و شنیدن احساسات کودک است. والدین باید به کودک فرصت دهند تا درباره نگرانی‌ها و ترس‌های خود صحبت کند و بدون سرزنش یا تحقیر، احساسات او را تأیید کنند.
ایجاد روتین منظم روزانه نیز می‌تواند اضطراب کودک را کاهش دهد. زمان‌بندی مشخص برای خواب، غذا، آماده شدن برای مدرسه و فعالیت‌های روزانه باعث ایجاد حس ثبات و امنیت در کودک می‌شود. آماده کردن وسایل مدرسه از شب قبل و داشتن برنامه صبحگاهی مشخص نیز به کودک کمک میکند تا روز مدرسه را با آرامش بیشتری آغاز کند.
تشویق کودک به انجام کارهای کوچک به صورت مستقل، مانند پوشیدن لباس یا جمع کردن کیف مدرسه، اعتماد به نفس او را افزایش می‌دهد و مهارتهای مقابله‌ای او را در مواجهه با جدایی از والدین تقویت میکند. والدین همچنین باید خود به عنوان الگوی مثبت عمل کنند، زیرا کودکان رفتار والدین را تقلید می‌کنند. آرامش، خوش‌بینی و رفتار مثبت والدین نسبت به مدرسه، به کاهش نگرانی و اضطراب کودک کمک میکند.
همکاری با معلمان و مدرسه
همکاری والدین با معلمان و مدرسه نقش مهمی در کاهش ترس از مدرسه دارد. والدین می‌توانند درباره نگرانی‌ها و چالش‌های کودک با معلمان صحبت کنند تا راهکارهای مناسب برای ورود آرام کودک به مدرسه طراحی شود. معلمان می‌توانند با ایجاد برنامه‌های تدریجی و حضور کوتاه‌مدت کودک در کلاس، اضطراب او را کاهش دهند.
تشویق کودک به تعامل با هم‌سالان و مشارکت در فعالیت‌های گروهی، مهارتهای اجتماعی او را تقویت میکند و حس تعلق به گروه را افزایش می‌دهد. تجربه مثبت از تعامل اجتماعی و موفقیت‌های کوچک در مدرسه، به کاهش ترس و افزایش اعتماد به نفس کودک کمک میکند و حضور او در محیط مدرسه را لذت‌بخش می‌سازد.
آموزش مهارتهای مقابله‌ای و آرامش
والدین می‌توانند به کودک مهارتهای مقابله‌ای و مدیریت اضطراب آموزش دهند. تمرینات ساده مانند تنفس عمیق، آرامش ذهنی و تجسم محیط مدرسه به شکل مثبت می‌تواند اضطراب کودک را کاهش دهد. همچنین استفاده از روش‌های تقویت مثبت و پاداش برای موفقیت‌های کوچک، انگیزه کودک را افزایش می‌دهد و حس شجاعت و اعتماد به نفس او را تقویت میکند.
روش‌های شناختی-رفتاری ساده در خانه، مانند تشویق کودک به شناسایی ترس‌ها، گفتگوی مثبت با خود و یافتن راه‌حل‌های عملی برای مشکلات مدرسه، مهارتهای مقابله‌ای و تاب‌آوری عاطفی کودک را تقویت میکند. این مهارت‌ها به کودک کمک میکند با چالش‌ها مواجه شود و توانایی حل مسئله خود را افزایش دهد.
حمایت حرفه‌ای و مراجعه به متخصص
گاهی ترس از مدرسه شدت بیشتری پیدا میکند و والدین نیاز دارند از حمایت حرفه‌ای استفاده کنند. اگر کودک برای مدت طولانی از رفتن به مدرسه امتناع کند یا علائم جسمی و روانی شدید داشته باشد، مراجعه به روانشناس کودک یا مشاور مدرسه ضروری است. متخصصان می‌توانند با روش‌های تخصصی مانند درمان شناختی-رفتاری اضطراب کودک را کاهش دهند و راهکارهای عملی برای والدین ارائه کنند.
حمایت حرفه‌ای به ویژه زمانی ضروری است که ترس از مدرسه مانع رشد اجتماعی، تحصیلی و عاطفی کودک شود. والدینی که در این شرایط از متخصص کمک می‌گیرند، می‌توانند تجربه مدرسه را برای کودک به تجربه‌ای مثبت و قابل مدیریت تبدیل کنند.
فواید بلندمدت والدگری مؤثر
والدگری مؤثر در دوران کلاس اول نه تنها به کاهش اضطراب کودک کمک میکند بلکه اعتماد به نفس، مهارتهای مقابله‌ای و توانایی اجتماعی او را در بلندمدت تقویت میکند. کودکانی که با حمایت و راهنمایی والدین وارد مدرسه می‌شوند، به مرور زمان تجربه مثبت از مدرسه پیدا می‌کنند و نسبت به چالش‌های تحصیلی و اجتماعی مقاوم‌تر می‌شوند.
این کودکان مهارتهای حل مسئله و همکاری اجتماعی را بهتر یاد می‌گیرند و احتمال ابتلا به اضطراب مزمن در آینده کاهش می‌یابد. والدین با ایجاد محیط امن، داشتن روتین منظم، آموزش مهارتهای مقابله‌ای و همکاری با مدرسه می‌توانند تجربه ورود به مدرسه را برای کودک لذت‌بخش و بدون اضطراب کنند.
مریم قوامی روانشناس و مدرس مهارتهای والدینی تاکید میکند ترس از مدرسه یک مرحله طبیعی در رشد کودک است که با صبر، توجه و اقدامات هوشمندانه والدین قابل مدیریت است. ایجاد محیط امن و حمایتگر، داشتن روتین منظم، آموزش مهارتهای مقابله‌ای و همکاری با مدرسه و معلمان، به کودک کمک میکند با اعتماد به نفس و آرامش وارد محیط مدرسه شود. استفاده از حمایت حرفه‌ای در صورت نیاز، تجربه کودک از مدرسه را به تجربه‌ای مثبت و قابل مدیریت تبدیل میکند. نقش والدین در این مسیر بسیار تعیین‌کننده است و با مدیریت درست، کودکان می‌توانند با شجاعت و انگیزه بالا، تحصیلات خود را با موفقیت آغاز کنند.
منبع: میگنا