امیدی تازه برای درمان عفونت حاد ویروس ابولا

به گزارش سرویس پژوهشی ایسنا منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران، گلیکوپروتئین ویروسی با کلسترول سلولی تعامل دارد که موجب مصرف عوامل کاهنده‌ کلسترول معینی می‌شود.
محققان با اشاره به اینکه از سال 2014، غرب آفریقا بزرگترین شیوع ابولا در طول تاریخ را تجربه کرده است، برآورد کرده‌اند که تا به امروز بیماری‌های عفونی مانند تب ابولا بیش از 11 هزار نفر را درگیر کرده و بیماری‌زایی بالای ویروس رشته‌ای ابولا از تعاملات متعدد مولکولی با میزبانش ناشی می‌شود.
به گفته آنها، در مرحله‌ نهایی بیماری، داخلی‌ترین لایه‌ عروق خونی به شدت ترشح و نشت می‌کند که سبب می‌شود تماس سلول با سلول میزبان از بین برود. از بین رفتن این سد اندوتلیالی سبب خونروی داخلی وسیعی در بدن میزبان می‌شود. گلیکوپروتئین واقع در پوشش اطراف ویروس، در ایجاد این خونروی داخلی نقش بزرگی ایفا کرده و جهت دسترسی به سلول میزبان و اثرگذاری بر عملکردهای سلولی متعدد، به ویروس کمک می‌کند.
این گلیکوپروتئین شامل دو زیر واحد (sub units) به نام GP1 و GP2 است. محققان هایدلبرگ نشان داده‌اند که زیرواحدهای GP2 متصل به غشا، به تنهایی برای ایجاد مسمومیت سلولی کافی است. GP2 سبب از بین رفتن اتصالات سلولی‌ شده و بنابراین عاملی در از بین‌رفتن سد اندوتلیالی رگ‌ها در زمان عفونت است.
در همین زمان این ویروس تشکیل مقادیر عظیمی از ساختارهای سلولی نخ مانند نازک و رشته‌ای را در غشای سلول آلوده شده به راه می‌اندازد که سبب فرض محققان بر نقش GP2 در تجمع غشای ویروسی گردید.
به گفته محققان، گلیکوپروتئین ابولا به خاطر داشتن آنچه که لنگر غشایی خوانده می‌شود، دارای الگوی آمینواسیدی غیرطبیعی است و این لنگر از یک زنجیره‌ی اختصاصی از آمینو اسیدها تشکیل شده که عامل هدایت پروتئین در غشای پلاسمایی است. این الگوی ویژه‌ آمینو اسید که محققان هایدلبرگ آن را در این لنگر غشایی کشف کردند، قادر است تعاملات ویژه‌ای بین گلیکوپروتئین‌ ویروس و کلسترول غشایی در بدن میزبان داشته باشد.
یافته‌های محققان نشان می‌دهد که هم سمیت سلولی گلیکوپروتئین ابولا و هم تشکیل رشته‌ها در غشای پلاسمایی میزبان، می‌توانند بر مبنای مقدار کلسترول در سلول تنظیم شوند.
این محققان در تحقیقات‌ خود عوامل کاهنده‌ لیپید شامل یک استاتین خاص را معرفی کرده‌اند. کاهش کلسترول سلولی در مدل‌های کشت سلولی و در نهایت سرکوب اثر گسستگی سلولی القا شده توسط گلیکوپروتئین ویروس ابولا را نیز گزارش کرده‌اند.
آنها می‌گویند: این اثر حفاظتی همچنین باید در موجودات زنده نیز تایید شود. داروهای کاهنده‌ کلسترول می‌توانند قابلیت زیادی در درمان عفونت حاد ویروس ابولا داشته باشند و این تجربیات بنیادی بیوشیمیایی، باید در بررسی‌های بعدی نیز جستجو شوند.